Hàn điện tiếp xúc được ứng dụng hết sức rộng rãi trong các ngành chế tạo máy, giao thông, tiêu dùng, công nghiệp…Trong sản xuất hàng loạt và sản xuất hàng khối, phương pháp hàn tiếp xúc được sửa dụng rất nhiều. Vậy hàn điện tiếp xúc là gì? Phương pháp hàn điện tiếp xúc có những đặc điểm và có những kỹ thuật nào để thực hiện? Mời bạn tham khảo ngay sau bài viết dưới đây.

1. Khái niệm hàn điện tiếp xúc?

Bản chất của quá trình hàn điện tiếp xúc: khi cho dòng điện với cường độ lớn đi qua chi tiết hàn, chỗ tiếp xúc có điện trở lớn sẽ bị nung nóng kim loại vật hàn đến trạng thái hàn lỏng hoặc dẻo. Nhờ tác dụng của lực cơ học mà các vật hàn sẽ dính chắc lại với nhau.

Phương pháp hàn điện tiếp xúc

Hàn điện tiếp xúc là phương pháp hàn tiên tiến hiện nay, người sử dụng không cần dùng que hàn hay chất trợ dung mà vẫn có thể đảm bảo được mối hàn tốt. Phương pháp hàn này được cơ khí hóa và tự động hóa, và máy hàn tiếp xúc có thể đặt trực tiếp ở trong dây truyền sản xuất. 

2. Đặc điểm và ứng dụng của hàn điện tiếp xúc

- Khi hàn điện tiếp xúc thì chất lượng sản phẩm được tạo nên được đánh giá cao, năng suất tốt.

- Phương pháp này có thể hàn được các kết cấu có độ phức tạp, các mối hàn ở vị trí không gian khác nhau và đặc biệt là có thể hàn được các chi tiết có tiết diện nhỏ.

- Dễ dàng trong cơ khí hóa và tự động hóa quá trình công nghệ.

- Tiết kiệm được nguyên vật liệu và cả năng lượng.

Về yêu cầu mối hàn, để đạt được chất lượng, mối hàn tốt phải đạt được làm sạch bề mặt tiếp xúc không bị oxy hóa, các chi tiết hàn khi được gá lắp, kẹp chặt phải đồng tâm. Cần nung nóng đồng đều bề mặt tiếp xúc của 2 chi tiết hàn. Yếu tố quan trọng nhất trong khâu chuẩn bị trước hàn đó chính là hình dạng và cả độ nhám bề mặt mép hàn. Phôi liệu cần được làm sạch gỉ, các phôi liệu có tiết diện tiếp xúc khác nhau cần được gia công để kích thước của chúng bằng hoặc gần bằng nhau và được làm sạch bề mặt tốt.

Về ứng dụng, Hàn điện tiếp xúc mang lại năng suất rất cao nên được dùng nhiều ở trong các ngành chế tạo ôtô, máy bay, máy kéo, chế tạo dụng cụ cắt, dụng cụ đo, hàn đường ray, xe lửa, trong sản xuất hàn tiêu dùng như máy lạnh, xe đạp… Gần đây thì phương pháp hàn điện tiếp xúc cũng được dùng nhiều trong xây dựng.

3. Sự hình thành mối hàn tiếp xúc và kỹ thuật hàn

Thao tác hàn điểm sử dụng đồng thời cường độ dòng điện và thời gian mà dòng điện chạy qua, dòng điện này chạy qua 1 mạch kín. Sự liên tục của dòng điện được đảm bảo từ phần áp lực tác dụng vào các điện cực. Các điện cực này sẽ được tạo hình phù hợp nhằm cung cấp mật độ dòng điện cũng như áp lực cần thiết.

Các bước tiếp theo cung cấp lượng nhiệt cần thiết nhằm tăng thể tích tiếp xúc kim loại. Dưới áp lực, nhiệt độ mà ở đó kim loại nóng chảy hay bắt đầu nóng chảy, nhiệt độ không được quá cao để kim loại nóng chảy này bị ép ra vùng được hàn. Tốc độ nâng và hạ nhiệt đủ nhanh để có được tốc độ hàn tốt nhưng cũng không được quá nhanh, tránh tạo pha lạ hoặc mối hànbị  dòn. Tốc độ nâng và hạ nhiệt cùng với thời gian giữ nhiệt được xác định dựa trên các thuộc tính của kim loại được hàn và cả khả năng cho phép của thiết bị có sẵn.

Kỹ thuật hàn mối hàn vòng

Thực hiện các mối hàn vòng có độ phức tạp hơn nhiều so với các mối hàn thẳng bới phải giảm khớp phần bắt đầu và cả phần kết thúc mối hàn. Do đó, yêu cầu đối với độ lệch của mép hàn cũng sẽ khắt khe hơn. Độ chênh lệch của đường kính các chi tiết không nên vượt quá giá trị ±0,5 mm.

Với các liên kết hàn vòng đường kính lớn và chiều dày nhỏ (dưới 100 mm) được cuộn từ tấm thép cán mà không gia công cơ thì độ lệch của các chi tiết không được vượt quá 3 mm.

Kỹ thuật hàn mối hàn thẳng

Mối hàn thẳng được thưc hiện theo phương thẳng đứng lần lượt từ phía dưới lên trên. Trong trường hợp đặc biệt có thể thực hiện mối hàn nghiêng từ 15-20 độ so với phương thẳng đứng. Quá giá trị này thì diện tích bề mặt bể xỉ sẽ tăng, chiều sâu bể xỉ sẽ giảm và có thể dẫn đến mất ổn định của quá trình hàn. 

Để bù lại giá tri biến dạng khi hàn và duy trì cả khe hở hàn trong suốt quá cả trình hàn, các chi tiết cần hàn được lắp ghép với khe hở to dần theo phương từ dưới lên trên.

Chất lượng của mối hàn điện xỉ không chỉ phụ thuộc vào độ hoạt động ổn định của thiết bị hàn mà còn phụ thuộc cả vào việc tính toán lựa chọn đúng thông số công nghệ (cũng như trình độ thực hiện của người đứng máy